zondag 2 december 2007

Johannes Vermeer in het Mauritshuis

Johannes Vermeer (1632-1675) werd in Delft geboren. Hij is een van de beroemdste Nederlandse kunstschilders uit de Gouden Eeuw. Hij wordt gerekend tot een van de Oude Hollandse Meesters.

In zijn jeugd woonde Vermeer met zijn ouders in de achterkamers van de herberg Mechelen aan de Markt in Delft. Later woonde hij met zijn vrouw, schoonmoeder en elf kinderen aan de Oude Langendijk, hoek Molenstraat.

Vermeer woonde zijn hele leven in Delft. Hij werkte er als schilder van 1653 tot zijn dood in 1675. In die 22 jaar heeft hij maar een klein oeuvre geschapen, er zijn maar 36 schilderijen van zijn hand. Een groot aantal daarvan is nu wel wereldberoemd.

Het verhaal gaat dat hij hard moest ploeteren om zijn jaarlijkse quotum van twee schilderijen te halen en zich alle schuldeisers van het lijf te houden.

Vermoedelijk had Vermeer een mecenas die het grootste deel van zijn schilderijen kocht.

Naast schilder, was hij ook tweemaal hoofdman van het schildersgilde en werkte hij als kunsthandelaar en taxateur. Toch verdiende hij op het laatst niet genoeg. Bij zijn dood in 1675 bleven zijn vrouw en elf kinderen achter met een torenhoge schuld.

Vermeer begon als schilder van voorstellingen uit de bijbel of de klassieke mythologie, maar al snel verlegde hij zijn koers naar scènes die zich in zijn eigen tijd afspelen. Dit waren meestal interieurs met één of twee figuren.

Daarnaast zijn er twee stadsgezichten van hem bekend, Gezicht op Delft, dat zich in het Mauritshuis in Den Haag bevindt, en Het Straatje, dat tot de collectie behoort in het Rijksmuseum. Verder zijn er een paar portretschilderijen waaronder het Meisje met de Parel.

Het schilderij Het Meisje met de Parel uit ongeveer 1665 is voor velen uitgegroeid tot de meest geliefde Vermeer.

Kunstkenners zeggen dat het schilderij zo fascinerend is “omdat de toeschouwers direct bij de voorstelling op het schilderij betrokken zijn, alsof de toeschouwers degenen zijn die het meisje doen omkijken.”

Maar even belangrijk zijn het frisse kleurgebruik en Vermeers virtuoze schildertechniek en de subtiele manier waarop hij de weerkaatsing van het licht suggereerde. De tulband is bijvoorbeeld verlevendigd met kleine lichtreflecties, een handelsmerk van Vermeer.

In het Mauritshuis in Den Haag zijn verder prachtige schilderijen te bewonderen van andere Oude Hollandse Meesters, zoals Paulus Potter, Jan Bruegel de Oude, Carel Fabricius, Jan Steen en Rembrandt van Rijn.